როგორ შევივსოთ მინერალების მარაგი და რა პრობლემებს იწვევს მათი ნაკლებობა?
ორგანიზმის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის სასარგებლო მინერალებისა და ვიტამინების სათანადო რაოდენობით მიღება აუცილებელია. ალბათ, ამის შესახებ არაერთხელ გსმენიათ, თუმცა რატომ არის ასეთი მნიშვნელოვანი მინერალები? რა მოხდება, თუ მათი დეფიციტის პრობლემის წინაშე აღმოჩნდებით? ჩვენს სტატიაში ამ კითხვებზე ამომწურავ პასუხებს გაგცემთ. მულტივიტამინების კომპლექსის მიღება სასარგებლო მინერალებით სრულად ვერ მოგამარაგებთ. ორგანიზმის ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად ჯანსაღ კვებას უდიდესი მნიშვნელობა ენიჭება. ადამიანების დიდმა ნაწილმა არ იცის, რომელი მინერალების მიღებაა მნიშვნელოვანი ორგანიზმის გასაძლიერებლად. ჩვენს სტატიაში კალციუმის, მაგნიუმის, ფოსფორის, ქლორიდის, კალიუმისა და ნატრიუმის მინერალების მნიშვნელობის შესახებ გესაუბრებით.
სასარგებლო მინერალები, რომლებიც ადამიანის ორგანიზმს აუცილებლად ესაჭიროება
ადამიანის ორგანიზმში ექვსი ძირითადი მინერალი ყველაზე დიდი რაოდენობით გვხვდება. ორგანიზმის ნორმალური ფუნქციონირებისა და ჯანმრთელობისთვის მინერალებს ისეთივე დიდი მნიშვნელობა ენიჭება, როგორც ვიტამინებს. მინერალების ნორმალური ბალანსის დაცვა აუცილებელია კბილებისა და ძვლების ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად, ასევე კუნთების შეკუმშვის, ნერვული სისტემის ნორმალური ფუნქციონირებისა და სითხის ბალანსის დასაცავად. ძირითადი მინერალების საჭირო რაოდენობით მიღება რთული სულაც არ არის, ამისთვის საჭიროა, რომ ჯანსაღად იკვებოთ. ჯანმრთელობის პრობლემები ან გარკვეული ტიპის მედიკამენტები ზოგჯერ მინერალების დეფიციტს ან სიჭარბეს იწვევს. მინერალების მიღება სპეციალური აბების სახითაც არის შესაძლებელი, თუმცა ეს მხოლოდ ექიმის რეკომენდაციით უნდა მოხდეს. ძირითადი მინერალები, რომლებიც ზემოთ უკვე დავასახელეთ თქვენი ორგანიზმის ნორმალურ ფუნქციონირებაზე უდიდეს ზეგავლენას ახდენენ. ყურადღებით გაეცანით თითოეული მათგანის როლს თქვენს ორგანიზმში და იმ საკვები პროდუქტების ჩამონათვალს, რომლებიც აღნიშნულ მინერალებს დიდი რაოდენობით შეიცავენ.
- კალციუმი
კალციუმი ყველაზე მეტად იმით არის ცნობილი, რომ ოსტეოპოროზის პრევენციისთვის საუკეთესო მინერალია, თუმცა მისი ფუნქცია ძვლებისა და კბილებისთვის სიჯანსაღის შენარჩუნებით არ ამოიწურება. თქვენს ორგანიზმს კალციუმი სისხლის შედედების, ნერვული სისტემისა და კუნთების ნორმალური ფუნქციონირებისთვისაც ესაჭიროება. იმისთვის, რომ თითოეული ზემოთ ჩამოთვლილი სარგებელი მიიღოთ, ყოველდღიურად დიდი რაოდენობით კალციუმის მიღება დაგჭირდებათ. ის ადამიანები, რომლებსაც ნაწლავის ანთებითი დაავადებები აწუხებთ, რძის პროდუქტებს ვერ მიირთმევენ, მსგავსი პრობლემა ექმნებათ რძეზე ალეერგიის ან ლაქტოზის აუტანლობის მქონე ადამიანებსაც. თუ თქვენც მათ რიცხვში ხართ, ვისაც რძის პროდუქტების მიღება არ შეუძლია, დარწმუნდით, რომ კალციუმს სხვა პროდუქტების დახმარებით იღებთ. კალციუმით ძალიან მდიდარია რძე, ყველი და იოგურტი. თუ რძის მოყვარული არ ხართ, გირჩევთ დიდი რაოდენობით თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული და ბურღულეული მიირთვათ.
- ქლორიდი
ქლორიდი ერთ-ერთი უმთავრესი მინერალია, რომელსაც თქვენს ორგანიზმში მნიშვნელოვანი ფუნქცია ეკისრება. ის ნატრიუმთან ერთად სითხის ბალანსის შენარჩუნებას უწყობს ხელს. თუ გსურთ, რომ აღნიშნული მინერალი სათანადო რაოდენობით მიიღოთ, მაშინ სუფრის მარილით გამდიდრებული საკვები მიირთვით. ქლორიდით მდიდარია ბოსტნეულიც, განსაკუთრებით პომიდორი. ქოლორიდს შეიცავს ნიახურიც. ქლორიდის მარაგის შესავსებად განსაკუთრებული დანამატების მიღება არ დაგჭირდებათ. აღნიშნული მინერალის საჭირო დოზებით მიღება ჯანსაღი კვებით სავსებით შესაძლებელია.
- მაგნიუმი
მაგნიუმი ძალიან სასარგებლო მინერალია, რომელიც ორგანიზმში მიმდინარე ბიოქიმიურ პროცესებზე უდიდეს ზეგავლენას ახდენს. აღნიშნული პროცესები კი, თავის მხრივ, ორგანიზმის უამრავი ფუნქციის სტიმულირებას ახდენს. მაგნიუმი ნერვული იმპულსების სიჯანსაღესა და კუნთების ნორმალურ ფუნქციონირებას უზრუნველყოფს. მაგნიუმის მარაგის შევსება ძალიან მნიშვნელოვანია სისხლში შაქრის დონის რეგულირებისთვის. ის ძლიერი და ჯანსაღი ძვლების შენარჩუნებასაც უწყობს ხელს და მაღალი არტერიული წნევისგანაც გიცავთ. მაგნიუმის დეფიციტს სხვადასხვა დაავადება იწვევს. ერთ-ერთი მიზეზი ცელიაკიაა. მაგნიუმის დეფიციტი ვითარდება დიაბეტის ან ალკოჰოლდამოკიდებულების დროს. ზოგიერთი მედიკამენტი, მაგ. ანტიბიოტიკები ან შარდმდენები, მაგნიუმის დეფიციტს იწვევს. მაგნიუმის დეფიციტს საკმაოდ უსიამოვნო სიმპტომები აქვს. თქვენ თავბრუსხვევა, სისუსტე, კიდურებში ჩხვლეტის შეგრძნება, კუნთების ტკივილი და არითმია შეგაწუხებთ. მაგნიუმის დეფიციტი სერიოზულ პრობლემად თუ იქცა, თქვენ კალციუმის ნაკლებობის საფრთხეც დაგემუქრებათ. მაგნიუმი დიდი რაოდენობით გვხვდება თხილში, მარცვლეულში, პარკოსნებსა და მუქ მწვანე ბოსტნეულში. მაგნიუმს შეიცავს კარტოფილი, ბანანი, იოგურტი და ორაგულიც. მაგნიუმის დანამატები თანამედროვე სამყაროში დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ადამიანები მას კალციუმთან ერთად იღებენ. მაგნიუმის დანამატი მიგრენის პრევენციისა და შფოთვითი აშლილობების მკურნალობის მიზნით გამოიყენება, თუმცა მის მიღებამდე ექიმთან კონსულტაცია აუცილებელია. მაგნიუმის ჭარბი რაოდენობით მიღებამ, შესაძლოა, დიარეა, თავბრუსხვევა, მენტალური მდგომარეობის დამძიმება და სხვა პრობლემები გამოიწვიოს.
- ფოსფორი
ფოსფორი ძალიან მნიშვნელოვანი მინერალია, რომელიც ძვლების ზრდისა და უჯრედის მემბრანის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის აუცილებელია. ის B ვიტამინების კომპლექსთან ერთად უზრუნველყოფს თქვენ მიერ მიღებული საკვების ენერგიად გარდაქმნას. აღნიშნული ენერგია კი თქვენ ყოველდღიური ფუნქციონირებისთვის გესაჭიროებათ. ფოსფორის დეფიციტი საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა. ის უმეტესწილად მედიკამენტების მიღებით არის განპირობებული. ფოსფორის დეფიციტს ანტაციდების მიღება იწვევს. ფოსფორის დეფიციტი საგანგაშო ხასიათს იღებს, როდესაც დიაბეტი, თირკმლის სერიოზული დაავადებები ან ფარისებრი ჯირკვლის დისფუნქცია გაქვთ. ფოსფორი ისეთ პროდუქტებში გვხვდება, რომლებიც დიდი რაოდენობით ცილას შეიცავენ, მაგ. ხორცი, თხილი და პარკოსნები. ორგანიზმში ფოსფორის ჭარბი რაოდენობა საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა და თირკმლის მწვავე დაავადებებთან არის დაკავშირებული.
- კალიუმი
კალიუმი ნერვული სისტემის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის აუცილებელი მინერალია. ის ორგანიზმის ჯანმრთელობაზე უდიდეს გავლენას ახდენს და კუნთების შეკუმშვასაც ასტიმულირებს. კალიუმის მარაგის შევსება მნიშვნელოვანია გულის ჯანსაღი რიტმის შენარჩუნებისთვის. როდესაც აღნიშნული მინერალის სიჭარბე ან დეფიციტი გაწუხებთ, შესაძლოა, გულის საშიში არითმიები განგივითარდეთ და სასუნთქი გზების დაზიანების პრობლემა შეგექმნათ. კალიუმი ორგანიზმში სითხის ბალანსსაც არეგულირებს. კალიუმის ნორმალური დოზით მიღება აუცილებელია არტერიული წნევის დარეგულირებისთვისაც. აღნიშნული მინერალის ჭარბი რაოდენობა ან მისი დეფიციტი თქვენი ჯანმრთელობისთვის ერთნაირად საზიანოა. კალიუმით ძალიან მდიდარია ხილი და ბოსტნეული, განსაკუთრებით კარტოფილი და ბანანი. აღნიშნული მინერალის მარაგის შესავსებად დიდი რაოდენობით თხილი, რძე, ხორცი და პარკოსნები უნდა მიირთვათ. საჭიროების შემთხვევაში, შეგიძლიათ, კალიუმის დანამატებიც მიიღოთ, თუმცა მხოლოდ ექიმთან შეთანხმებით. თუ თირკმლის პრობლემები გაწუხებთ, კალიუმის დონე რეგულარულად უნდა აკონტროლოთ და სპეციალური დიეტები დაიცვათ.
- ნატრიუმი
ნატრიუმი ქლორიდთან ერთად ორგანიზმში სითხის ბალანსს არეგულირებს. ის არტერიული წნევის დაბალანსებაშიც გეხმარებათ. ნატრიუმის დეფიციტი საკმაოდ იშვიათი მოვლენაა, თუმცა მსოფლიო მასშტაბით სერიოზულ პრობლემად რჩება ნატრიუმის ჭარბი დოზით მიღება. ნატრიუმის მაღალი დონე არტერიული წნევის მატებას იწვევს. ნატრიუმი ყველაზე დიდი რაოდენობით სუფრის მარილში გვხვდება. ნატრიუმით მდიდარია გადამუშავებული პროდუქტები და მათ შემადგენლობაში შემავალი ნაერთები, რომლებიც ნატრიუმისგან მზადდება.
ზემოთ ჩამოთვლილი ექვსი უმნიშვნელოვანესი მინერალი ორგანიზმის ჯანსაღი ფუნქციონირებისთვის აუცილებელია. მათი დეფიციტის ან სიჭარბის პრობლემა არ შეგაწუხებთ, თუ ჯანსაღ კვებით ჩვევებს დაიცავთ. თუმცა, თუ ჯანმრთელობის პრობლემები გაქვთ ან მედიკამენტებს იღებთ, შესაძლოა, მინერალების დეფიციტმა შეგაწუხოთ. თქვენი ექიმი აუცილებლად გაგაფრთხილებთ მედიკამენტების გვერდითი ეფექტების შესახებ და მინერალების ბალანსის აღსადგენად შესაბამის მკურნალობასაც დაგინიშნავთ. სწორედ ამიტომ, გირჩევთ არასდროს მიიღოთ მინერალები დანამატების სახით, თუ ექიმთან კონსულტაციას არ გაივლით. ზოგიერთი მინერალის სიჭარბე ან ნაკლებობა, შესაძლოა, ჯანმრთელობისთვის სერიოზულ საფრთხეს შეიცავდეს.
წარმატებებს გისურვებთ!
